1- دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
2- استادیار گروه روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (207 مشاهده)
زمینه و هدف: علیرغم دههها پژوهش، در مورد عواملی که ارتباط بین مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه را توضیح میدهند اتفاقنظر وجود ندارد. درحالیکه پیچیدگی در حال تکامل در روش پژوهش، عواملی را شناسایی کرده است که با دخالت در مصرف مواد مخدر و جرم مرتبط هستند، کاوش در عوامل خاص که در شروع، حفظ و توقف مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه در طول زمان، در فرهنگ و زمینه اجتماعی نقش دارند، همچنان ناشناخته مانده است. روش پژوهش: در این پژوهش از رویکرد نظریه زمینه برای توسعه یک مدل توضیحی بر اساس تجربیات گزارش شده 30 مرد مراجعهکننده به مراکز ترک اعتیاد استفاده شد که همگی دارای سابقه مشارکت در مصرف مواد مخدر و جرم بودند. یافتهها: با استفاده از تحلیل محتوای موضوعی، یک مدل متمایز پدید آمدد. مدل مشارکت در مصرف مواد مخدر و جرم را بهعنوان یک سبک زندگی مبتنی بر یک چارچوب زیستی-روانی-اجتماعی به تصویر میکشد، مسیر مدل، ترکیبی از ساختارهای فردمحور و زمینه خاص را بهعنوان عوامل تأثیرگذار در سببشناسی، تداوم، پایداری و درگیری مجدد توصیف میکند. از این مدل در مطالعات موردی برای مقایسه و تقابل کاربرد مدل مسیر با نظریههای موجود در ادبیات استفاده شد. نتیجهگیری: پژوهش نشان داد که ارتباط بین مصرف مواد مخدر و رفتار مجرمانه شامل عوامل پیچیده شخصی، فرهنگی و اجتماعی است که سبک زندگی مواد مخدر-جرم را بهجای یک مدل ساده علّی تشکیل میدهد. علاوه بر این، مدلهای نظری موجود با هم تعامل دارند تا تجربیات افراد را در دورههای مجزا در طول درگیری آنها در سبک زندگی مواد مخدر-جرم توضیح دهند. مدل زیستی-روانی-اجتماعی پیشنهادی، آسیبپذیریهای روانشناختی زیربنایی مشترک را در بین دو نمونه فرهنگی یافت که به مشارکت در سبک زندگی مواد مخدر-جرم کمک میکند. بااینحال، عوامل اجتماعی، خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی متفاوت بر ارتباط در طول زندگی تأثیر میگذارند. این پیچیدگی بر ضرورت روشهای درمانی چندوجهی و سامانهای که شامل خانواده و فرهنگ میشود و نیاز به خدمات حمایتی روانی-اجتماعی تأکید میکند که با درمان ارائه شده در بین مجرمان دارای پیشینه مصر مواد برای ترکیب دوباره در جامعه مرتبط است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی سلامت دریافت: 1401/8/11 | ویرایش نهایی: 1401/12/4 | پذیرش: 1401/11/11 | انتشار: 1401/11/11 | انتشار الکترونیک: 1401/11/11